Witamina A - Retinol


Utrzymywanie odpowiedniego poziomu witaminy A jest bardzo istotne. Witamina ta wzmacnia układ odpornościowy, a więc pomaga zwalczać grypę i inne przeziębienia. Sprzyja zachowaniu zdrowej skóry. Pomaga szybciej goić rany, oparzenia, owrzodzenia. Pozytywnie wpływa na błonę śluzową układu pokarmowego oraz pozwala zachować dobry wzrok.


Czym jest witamina A
Witamina A należy do grupy witamin, które rozpuszczają się w obecności tłuszczy. Organizm pozyskują ją częściowo z tłuszczy zwierzęcych, a częściowo syntezuje w jelitach z beta-karotenu i innych karotenoidów, znajdujących się w warzywach i owocach.W organizmie magazynowana jest w wątrobie. Witamina A w ustroju występuje w postaci retinoidów. Nazwa ta związana jest z prawidłowym funkcjonowaniem siatkówki (łac. retinal).

Działanie witaminy A 
Witamina A jest niezbędna do prawidłowego wzrostu i rozwoju organizmu. Pomaga utrzymywać zdrowy stan skóry, nabłonki układu pokarmowego i dróg oddechowych. Zapobiega ślepocie zmierzchowej. Umożliwia napływ komórek układu odpornościowego do dróg oddechowych i przewodu pokarmowego.

Znaczące korzyści: Witamina
A znacząco podnosi odporność organizmu na ból gardła, grypę, przeziębienie czy zapalenie oskrzeli. Leczy opryszczkę wargową, półpasiec, brodawki skórne, drożdżyce pochwy, zakażenia oczu. Wspomaga leczenie alergii. Istnieją dane mówiące, że witamina ta współdziała z układem immunologicznym w walce z rakiem sutka, płuc, zmniejszając również śmiertelność osób chorych na białaczkę. Zmniejsza skutki uboczne chemioterapii u pacjent z oddziałów onkologicznych. Wpływa pozytywnie na proces widzenia, zwłaszcza nocnego. 


Dodatkowe korzyści: Po raz pierwszy witaminę A stosowano w latach czterdziestych w leczeniu zaburzeń skórnych jak łuszczyca czy trądzik. Stosowanie dużych dawek powodowało efekt toksyczny. W późniejszym okresie opracowana bezpieczniejszą formę witaminy A (kwas retinolowy). W leczeniu zaburzeń skórnych można stosować większe dawki witaminy A (7,5 mg dziennie), ale tylko zgodnie z zaleceniami lekarza. Prawidłowe stężenie w ustroju witaminy A wpływa na tempo gojenia rań, naderwań stawów. Retinol sprzyja w leczeniu owrzodzeń błony śluzowej, stanów zapalnych, pomaga w rekonwalescencji po przebytym udarze mózgu.

Niedobór 
Awitaminoza A w europie występuje bardzo rzadko. Notuje się jednak łagodne przypadki niedoboru zwłaszcza u osób starszych. Niedobór powoduje ślepotę i poważnie upośledza układ immunologiczny organizmu. Zapasy witaminy A mogą się wyczerpać w czasie chorób zakaźnych. U kobiet z niedoborem mogą pojawiać się obfite i przedłużone miesiączki.

Nadmiar
Dzienna dawka do 1,5mg nie jest szkoldiwa, ale nie należy przyjmować jej na własną rękę. Jest to istotne szczególnie dla kobiet w ciąży, ponieważ retinol może prowadzić do uszkodzenia płodu. Znane są przypadki marskości wątroby przy dawkowaniu 7,5 mg przez okres 6 lat. Objawy zatrucia retinolem to pękanie skóry, wypadanie włosów, kruchość paznokci, krwawienie z dziąseł, zmęczenie, nudności, drażliwość. 

Źródła witaminy A

Zawartość w 100 [g] lub [ml] produktu        [µg]
Tran 18000
Wątróbka drobiowa 9700
Wątroba wołowa 7280
Wątroba wieprzowa 3090
Olej z wątroby dorsza 1800
Marchew 1650
Natka pietruszki 990
Masło śmietankowe 887
Żółtko jaj 770
Szpinak 707
Dynia 472
Ser żółty podpuszczkowy 363
Mango 300
Morele 231
Koperek 209
Śmietana 18% 150
Sałata 144
Pomidor 123


Zapotrzebowanie i normy
Dla populacji polskiej według Instytutu żywności i żywienia


EAR - średnie spożywanie statystyczne
RDA - zalecane spożywanie
AI - wystarczające spożywanie


Uwagi i ciekawostki
  • Stężenie witaminy A w organizmie może niebezpiecznie wzrosnąć. Należy ją stosować z umiarem i najlepiej przyjmować jej prekursor beta-karoten.
  • Kobiety w ciąży lub planujące ciąże nie powinny przyjmować więcej niż 1,5mg witaminy A dziennie. Większe dawki mogą prowadzić do nieprawidłowego rozwoju płodu.
  • Dawki witaminy A można określić w jednostkach międzynarodowych (IU) lub wyrażonych w mikrogramach (µg), równoważnikach retinolu (RE). Jeden RE jest równy 3,3 IU.