Czym są wzdęcia ?
Wzdęcia są nadmiarem gazów gromadzony w przewodzie pokarmowym, które muszą znaleźć ujście. Najczęściej dochodzi do wzdęć w skutek reakcji chemicznych, które zachodzą po spożyciu danego produktu. Węglowodany, które często nie ulegają całkowitemu strawieniu w żołądku i jelicie cienkim, docierają do jelita grubego, w którym są rozkładane przez pożyteczne bakterie. Produktem ubocznym tego rozpadu jest dwutlenek węgla, wodór i metan.
Najczęstsze przyczyny wzdęć
- Spożywanie dużej ilości produktów wzdymających: Brokuły, brukselka, cebula, kapusta, kalafior, fasola. Winowajcą są wybrane węglowodany, których nasz organizm nie trawi, przez co w procesie fermentacji niestrawionych resztek dochodzi do nadprodukcji gazów.
- Schodzenia upośledzające trawienie: Np. Celiakia, która objawia się nietolerancją glutenu, czyli białka znajdującego się w większości zbóż. Przebyte choroby również wpływają na występowanie wzdęć: choroby wątroby, trzustki, jelit, rozlane zapalenie otrzewnej czy dróg żółciowych odpowiadają za upośledzenie systemu trawiennego.
- Niedobór enzymów trzustkowych: Wzdęcia mogą być też powodowane przez niedobór enzymów trawiennych, produkowanych przez trzustkę. Dzieje się tak w stanach zapalnych trzustki, w chorobie genetycznej - mukowiscydozie oraz podczas stosowania niektórych leków odchudzających, gdzie ilość enzymów trzustkowych jest prawidłowa, ale blokowane jest wchłanianie tłuszczu w jelicie.
- Mleko i laktoza: Niektóre osoby odczuwają nieprzyjemne dolegliwości trawienne po wypiciu mleka lub spożyciu niektórych produktów mlecznych. Dzieje się tak u osób z nietolerancją laktozy. Nietolerancja ta polega na niewystarczającej produkcji enzymu – laktazy, która służy do rozkładania cukru, występującego naturalnie w krowim mleku - laktozy.
- Nadmiar białka: Nadmiar białka w diecie sprzyja powstawaniu wzdęć. Dzieje się tak ze względu na zaburzoną równowagę wodorowęglanową, która prowadzi do nadprodukcji gazów. Objawia się to nie tylko wzdęciami, gazami i głośnym przelewaniem, ale również głośnym i częstym odbijaniem.
- Napoje gazowane: Napoje gazowane zawierają w sobie duże ilości dwutlenku węgla, który rozpycha ściany jelit, doprowadzając do wzdęć. Dodatkowo zawierają one olbrzymie ilości niezdrowego cukru, który sprzyja fermentacji.
- Połykanie powietrza: Przyczyną powstawania wzdęć może być również połykanie powietrza w trakcie jedzenia. Przez co nadmiar gazów będzie musiał być wydalony z organizmu. Dlatego jedzenie warto wolno przeżuwać i nie prowadzić rozmów w trakcie jedzenia.
- Wprowadzenie diety lekkostrawnej : W skład diety lekkostrawne wchodzą produkty zawierającą jak najmniejszą ilość błonnika. Błonnik jest niezbędny do prawidłowej pracy jelit, niestety również spożywanie nadmiaru produktów bogatych w błonnik może prowadzić do wzdęć. Również będzie drażnił wrzody - jeśli je mamy. W diecie lekkostrawnej spożywamy produkty rozgotowane (warzywa, owoce) i nie spożywamy ich na surowo.
- Eliminacja produktów wzdymających: Brokuły, brukselka, cebula, kapusta, kalafior, fasola są warzywami wzdymającymi. Każdy z nas jest inny, coś co jednemu będzie szkodziło, innemu może pomagać. Warto prowadzić dzienniczek posiłków i zapisywać po których posiłkach mamy wzdęcia i na tej podstawie eliminować produkty, które nam nie służą.
- Eliminacja produktów z laktozą: Mleko i produkty mleczne zawierają laktozę. Wiele ludzi jej nie trawi, co może być przyczyną dyskomfortu w brzuchu. Obecnie możemy kupić krowie mleko bez laktozy jak i przestawić się na mleko roślinne.
- Flora bakteryjna jelit i probiotyki: Wzdęcia mogą być skutkiem terapii antybiotykami – wtedy dochodzi do uszkodzenia flory bakteryjnej w przewodzie pokarmowym. Pacjent powinien przyjmować wtedy leki, które szybko ją odbudują (probiotyki), zalecane jest też spożywanie nabiału, głównie jogurtów, które zawierają żywe kultury bakterii czy produktów kiszonych np. kiszona kapusta (która dodatkowo zawiera glutaminę, regenerującą ścianki jelit).
- Imbir: W postaci tabletek lub świeżo mielonego korzenia z dodatkiem soku z limonki doskonale likwiduje niestrawności. łagodzi czynności układu pokarmowego i skutecznie usuwa wzdęcia.
- Mięta pieprzowa, kminek, koper włoski, anyż: mają właściwości wiatropędne. Poprawiają koordynację procesów składających się na trawienie, ograniczając fermentację w jelicie grubym.
- Aktywowany węgiel drzewny: Pochłania gazy jelitowe i likwiduje ich nieprzyjemną woń.
- Staranne przeżuwanie pokarmu: Dzięki temu duże kawałki jedzenia nie dotrą do jelita grubego. Jedząc wolniej połykamy również mniej powietrza.
- Zioła: Napary ziołowe wspomagają procesy trawienie i skutecznie łagodzą wzdęcia. Do przyprawiania dań warto używać świeżych lub mielonych ziół: kminek, bazylia, oregano, bergamotka, lawenda, majeranek, mięta pieprzowa, tymianek.
