Zespół jelita drażliwego


Jeżeli cierpimy na zespół jelita drażliwego (IBS), jedzenie może stać się nie lada problemem. Cierpi na nie około 20% dorosłych, pomimo tego, że zwykle badania lekarskie nie wykrywają żadnych zaburzeń. Na czym polega zespół jelita drażliwego oraz jakie produkty należy jeść, aby zniwelować kłopotliwe dolegliwości.


Czym jest zespół jelita drażliwego
W prawidłowym procesie trawienia przełyk, żołądek i jelita regulują lekkimi skurczami treści pokarmowe, które przesuwają się wzdłuż przewodu pokarmowego. Występowanie zespołu jelita drażliwego zakłóca ten proces, przyspieszając lub spowalniając skurcze, zaburzając perystaltykę jelit na poszczególnych odcinkach, przez co jelita stają się bezładne i podrażnione.

Przyczyny występowania zespołu jelita drażliwego
Istnieje wiele hipotez wysuniętych przez naukowców, które starają się wyjaśnić przyczyny zaburzeń występowania IBS ( Irritable Bowel Syndrome). Przypuszczalnymi powodami choroby są zakażenia wirusowe lub bakteryjne, zakażenia pasożytami, nietolerancja laktozy lub innych związków zawartych w pokarmie czy nadużywanie antybiotyków, które wyniszczają naturalną florę bakteryjną jelit. 
Inni sądzą, że mięśnie gładkie u osób cierpiących są wyjątkowo wrażliwe. Jeszcze inni twierdzą, że przyczyną schorzenia jest proces zapalny, który toczy się w błonie śluzowej wyściełającej ścianki jelit. Faktem jest, że stres nasila objawy IBS.

Objawy zespołu jelita drażliwego:
  • Wzdęcia brzucha i nadmierne wydalanie gazów.
  • Biegunki lub zaparcia, mogące występować na przemian, utrzymujące się co najmniej kilka miesięcy.
  • Kurczowe bóle brzucha, często ustępujące po wypróżnieniu.
  • Śluz w stolcu.

Zalecane produkty:
Pełne ziarna, warzywa strączkowe, orzechy oraz inne produkty bogate w błonnik
Wzbogacenie diety w produkty zawierające błonnik jest świetnym sposobem na zwiększenie ilości mas kałowych oraz utrzymanie okrężnicy w bardzo dobrej formie, tak aby mogła wchłaniać składniki odżywcze. Nie we wszystkich przypadkach błonnik będzie działał korzystnie, u niektórych osób mogą nasilać się wzdęcia i gazy. Dlatego warto wprowadzać produkty bogate w błonnik stopniowo. Możemy dołożyć dodatkową porcję warzyw lub owoców tygodniowo, przy czym zaleca się wprowadzać produkty gotowane, a nie surowe - zważywszy na fakt, że produkt ugotowany będzie zawierał mniejsza ilość błonnika. Następnie możemy wprowadzać małe porcje produktów z pełnego ziarna takich jak ryż, jęczmień czy komosa ryżowa, a pod koniec miesiąca zamienić biały makaron na makaron z mąki razowej i biały chleb na pieczywo razowe.

Polecam prowadzić swój dzienniczek dietetyczny, w którym notujmy wszystko co jedliśmy. Jeśli objawy będą się nasilać po zjedzeniu produktów bogatych w błonnik, należy zmniejszyć ich ilość na taką, po której będziemy czuć się komfortowo.

Pamiętajmy również, że czym więcej spożywamy błonnika tym więcej powinniśmy wypijać wody. Zbyt mała ilość wypijanej wody może nasilać bóle brzucha i być przyczyną powstawania kolki jelitowej.

Jogurt i zsiadłe mleko

W układzie trawiennym człowieka występują bakterie, a część z nich wpływa korzystnie na pracę układu pokarmowego. Bakterie pomagają rozkładać niestrawione resztki pokarmu. Antybiotyki, mało urozmaicona dieta bogata w produkty wysoce przetworzone, może zakłócać stosunek "dobrych" i "złych" bakterii, co powoduje bóle brzucha oraz wzdęcia. Naturalne jogurty zawierające żywe kultury bakterii oraz zsiadłe mleko, pomagają zregenerować florę bakteryjną jelit. Cukry mleczne zawarte w kefirze czy mleku pomagają bakteriom przetrwać w kwaśnym środowisku układu trawiennego. Jeśli nie tolerujemy laktozy możemy skorzystać z produktów "nie zawierających laktozy".

Nasiona kminku, kopru włoskiego, kardamonu i kolendry
Przyprawy te od tysięcy lat używane są jako leki poprawiające trawienie. Znane są również z właściwości wiatropędnych. Nasiona kopru włoskiego i kminku mogą łagodzić występowanie wzdęć i gazów, natomiast kolendra i kardamon zmniejsza skurcze jelitowe.




Herbata rumiankowa
Jeżeli stres nasila objawy IBS, warto pić kojący napar z rumianku. Rumianek podnosi w organizmie poziom glicyny - aminokwasu przynoszącego ulgę w nadmiernych skurczach mięśni. Oprócz łagodzenia napięcia mięśniowego w układzie pokarmowym, herbata z rumianku, zwiększa ilość spożywanych płynów co jest sposobem na zmniejszenie zaparć. 

Tego nie jadamy:
Mleko i produkty mleczne
Wiele osób cierpiących na IBS nie toleruje laktozy (cukru znajdującego się w mleku). Brak odpowiedniego enzymu trawiącego cukier mleczny (enzym laktaza)  powoduje wytwarzanie w jelitach gazów co prowadzi do wzdęć i nudności. Jogurt jest jednym z wyjątków, ponieważ aktywne bakterie w jogurcie zamieniają laktozę w kwas laktozowy.
Należy unikać jogurtów ze słodzikami ponieważ alkohole cukrowe stosowane jako zamiennik cukrów mogą nasilać tworzenie gazów w jelitach.

Kawa
Nawet kawa bez kofeiny, zawiera substancję podrażniające przewód pokarmowy - działanie nie wskazane w przypadku występowania IBS.

Napoje gazowane
Każdy produkt zwiększający ilość gazów w jelitach będzie nie wskazany. 

Alkohol
Napoje zawierające alkohol mogą podrażniać jelita. Należy unikać alkoholu w przypadku zaostrzenia objawów.   

Soki cytrusowe i ostre przyprawy
Produkty te mogą podrażniać przewód pokarmowy lecz nie każdy na nie źle reaguje. Warto obserwować, które przyprawy nam służą i wykluczać, te po których czujemy nasilenie objawów IBS.

Dietetyczne słodycze i batoniki, bez cukrowe gumy do żucia
Sorbitol stosowany jako substytut cukru działa jak środek przeczyszczający, wywołując u osób cierpiących na zespół jelita drażliwego luźne stolce i bóle brzucha. Polecam czytać etykiety szczególnie przy spożywaniu produktów niskocukrowych i "dietetycznych".